درسنامه ششم ابتدایی (فارسی)

مشخصات:این فایل WORD در 70 صفحه تهیه شده است.

توضیحات:درسنامه  کل درس فارسی پایه ششم دبستان با طراحی زیبا و کیفیت بالا

نیایش 

به نام آن که جان را فکرت آموخت *** چراغ دل ،به نور جان بر افروخت
فکرت : اندیشه – تفکر     بر افروخت : روشن کرد
سخن خود را آغاز می کنم به نام آنکه به جان آدمی تفکر و خردورزی را آموخت و دل را که مانند چراغی است با وجود جان که همانند نوری است برافروخته گردانید .

ز فضلش هر دو عالم گشت روشن *** ز فیضش خاک آدم،گشت گلشن
فضل : رحمت - احسان – بخشش                فیض : فضل – بخشش – احسان              گلشن : بوستان 
به واسطه بخشش خداوند هر دو عالم روشن و منور شد و به واسطه فوران رحمت خداوند خاک سازنده آدم تبدیل به گلشن و باغ گشت .

جهان ، جمله ، فروغ نور حق دان *** حق اندر وی ،زپیدایی است پنهان
جمله : همه – همگی           فروغ : نور – روشنایی       اندر : در
جهان و هرچه در آن وجود دارد همگی فروغی از نور حق تعالی است که خداوند از فرط آشکار ی از دیدگان مردم پنهان است .

خرد را نیست تاب نور آن روی *** برو از بهر او ،چشم دگر جوی
خرد : اندیشه – فکر       تاب : طاقت – تحمل – توانایی            از بهر : برای 
خرد آدمی توان و قدرت دیدن روی حضرت حق تعالی را ندارد پس باید برای دیدن جمال حضرت حق به دنبال وسیله ( چشم ) دیگری گشت.
در او هر چه بگفتند از کم وبیش *** نشانی داده اند از دیده ی خویش
دیده : چشم 
در مورد خداوند چه کم و چه زیاد هر چه گفتند تنها نشان و آدرسی است از آنچه با چشم خود دیده اند.

به نزد آن که جانش در تجلی است *** همه عالم کتا ب حق تعالی است
 تجلی : پیدا شدن – آشکار شدن        حق : خدا               تعالی :  بالا مرتبه 
در نزد کسی که جانش محل ظهور اسماءالله گشته است تمام این جهان و آنچه در آن وجود دارد کتاب خداوند است                                                                                    شیخ محمود شبستری: گلشن راز               

• این  همه خلق را که شما بینید بدین چندین بسیاری، این همه را خالقی است که آفریدگار ایشان است و نعمت بر ایشان از وی است
  خلق : مردم – انسان – آفریده       خالق : آفریننده - خدا

معنی جمله : تمام  آفریده ها (مخلوقاتی) که شما می بینید و تعدادشان قابل شمارش نیست، همگی آفریننده ای دارند که او آن ها را خلق کرده و روزی آن ها از طرف اوست

• آفریدگار را بباید پرستیدن و بر نعمت او سپاس داری باید کردن.
  پرستیدن : عبادت کردن          سپاس داری : سپاس گزاری – شکرگزاری

معنی جمله : پس باید این پروردگار را پرستید و به خاطر نعمت هایش از او سپاس گزاری کرد.

• اندیشه کردن اندر کار خالق و مخلوق ، روشنایی افزاید اندر دل ، و غفلت از این و نا اندیشیدن ، تاریکی افزاید اندر دل ، و نادانی ، گمراهی است.
  اندر : در         خالق ( خلق کننده – آفریدگار – خدا )   مخلوق ( خلق شده – آفریده شده )
  افزاید: اضافه می کند         غفلت : بی خبری – فراموشی کردن                 

معنی جمله: فکر کردن در مورد کار پروردگار و آفریده هایش باعث معرفت و آگاهی دل و جان انسان می شود و فراموش کردن این نعمت ها و فکر نکردن درباره ی آن ها موجب گمراهی و نادانی انسان می شود                                                            تاریخ بلعمی : ابو علی بلعمی     

درس 1

۱ـ باد بهاری وزید از طرف مرغزار               باز به گردون رسید،ناله ی هر مرغ زار
مرغزار : چمنزار     گردون : آسمان   ناله : نالیدن – آواز غمگین    زار : ناتوان – ضعیف - گریان

باد بهاری از سمت سبزه زار شروع به وزیدن کرد تا جایی که آواز هر پرنده ی کوچک و ناتوان هم از شوق به آسمان رسید.

۲ـ خیز و غنیمت شمار، جنبش باد ربیع           ناله ی موزون مرغ ، بوی خوش لاله زار

خیز : برخیز – بلند شو                       غنیمت شمردن : قدر فرصت را دانستن

جنبش : حرکت و تکان                       ربیع  : بهار

موزون : آهنگین – دارای وزن               لاله زار : جایی که لاله فراوان می روید

برخیز و از وزش باد بهاری و آواز آهنگین و زیبای پرندگان و بوی خوش لاله زار بهترین استفاده را بکن.

۳ـ هرگل و برگی که هست ، یادخدا میکند      بلبل و قُمری چه خواند؟یاد خداوندگار
قمری  : نوعی پرنده کوچکتر از کبوتر

هر گل و گیاهی که در طبیعت هست ، خدا را یاد می کند. بلبل و قمری هم با آواز خود خدا را یاد می کنند.

۴ـ برگ درختان سبز در نظر هوشیار           هر ورقش دفتری ست،معرفتکردگار
هوشیار : باهوش – عاقل                        دفتر  : دراینجا منظور کتاب است

معرفت  : شناخت – دانش                       کردگار : آفریینده – خالق

در نظر انسان هوشیار و آگاه ، حتّی برگ درختان سبز نیز می تواند نشانه ای برای عظمت و شناخت قدرت خداوند در آفرینش باشد.                                                سعدی  : بوستان و گلستان 

درک مطلب صفحه ۱۲ فارسی ششم

۱- در شعری که خواندید، « بلبل» و « قمری» چه می‌خوانند؟
جواب : یاد خداوندگار بلبل و قمری در آواز های خود ستایش و ذکر پروردگار را می‌خوانند.

۲- برداشت شما از بیت «برگ درختان سبز در نظر هوشیار هر ورقش دفتری ست معرفت کردگار» چیست؟
جواب: گل ها و گیاهان و همه‌ی جهان مانند کتاب است و انسان‌های دانا و عاقل با مشاهده‌ی دقیق و تفکر در مورد هر کدام از آنها خود را می‌شناسند و به بزرگی و عظمت خدا پی می‌برند.

۳- به نظر شما بلعمی بر چه چیزی تأکید دارد؟ دلیل خود را بیان کنید.
جواب: شناخت و پرستش پروردگار، شکر گذاری نعمت هایی که به ما داده است و فکر کردن درمنورد آفرینش هستی.
برای این که بلمعی، خواند را خالق و آفریننده‌ی جهان و همه‌ی نعمت‌ها معرفی کرده است. او وظیفه‌ی ما را در برابر خداوند، پرستش او و سپاس گزاری از نعمت هایش می‌داند و یاد آور شده، برای اینکه دلمان روشن و ایمانمان قوی شود، باید در مورد آفرینش هستی فکر کنیم.

۴- چه تفاوتی بین عبادت انسان‌ها با دیگر موجودات است؟
جواب: عبادت انسان ها آگاهانه است و انواع و اشکال گوناگونی دارد؛ اما عبادت دیگر موجودات از روی غریزه است و شکل یکسانی دارد (مثل نغمه‌سرایی و آواز خواندن پرندگان)

الف ) جمله: جمله به مجموع چند کلمه می‌گویند که مفهومی داشته باشد و پیامی را از گوینده به شنونده منتقل کند.

انواع جمله :

جمله خبری: به جمله‌ای می گویند که خبری را بیان می‌کند. مانند: دوستم امروز به مدرسه نیامد.

جمله امری: به جمله‌ای می گویند که در آن دستوری یا خواهشی وجود داشته یاشد مانند: در را ببند.

جمله پرسشی: جمله‌ای است که پرسشی را بیان می کند و در پایان جمله‌ی پرسشی علامت ؟ می‌آید. مانند:ساعت چند است؟

جمله عاطفی: جمله‌ای است که در آن احساس شگفتی و عاطفی وجود داشته باشد و علامت جمله‌ی عاطفی ! می باشد.مانند:چه گل زیبایی!

ب ) برای موزون‌تر شدن و زیبا و آهنگین‌تر شدن شعر گاهی جای اجزای آن تغییر می‌کنند مثلا گاهی اوقات فعل به جای آخر جمله در اول جمله وجود دارد مانند:باز به گردون «رسید»ناله ی هر مرغ زار.